In de Scandinavische landen maken families van oudsher papieren of vilten harten voor in de boom door dubbelgevouwen stroken in elkaar te vlechten. Het is heel eenvoudig om te doen met een verrassend resultaat. De harten vormen stevige zakjes die je kunt vullen met kleine cadeautjes of snoepgoed.
Kerstharten traditie is relatief nieuw
Het is niet bekend wanneer de traditie van de Scandinavische kerstharten precies is ontstaan. De Deense schrijver Hans Christian Andersen heeft in 1860 een hart gemaakt door twee dubbelgevouwen papierstroken in elkaar te weven. Dit hart had geen hanger en daarom is het onwaarschijnlijk dat het bedoeld was om als kersthart in de boom te hangen. Andersen hield van Kerst en men weet dat hij jaarlijks versieringen voor de kerstboom maakte. Het is daarom niet onwaarschijnlijk dat hier ook kerstharten bijzaten.
Het hart van Andersen is voor zover bekend het oudste geweven hart en kan bekeken worden in het Hans Christian Andersen Museum in Odense in Denemarken. De oudste instructies voor het maken van geweven Kerstharten dateert van 1873 en ligt in het Nationaal Museum in Kopenhagen.
Het heeft daarna nog zo’n 40 jaar geduurd voordat de Scandinavische Kerstharten wijd en zijd populair werden. Vanuit Denemarken sloeg het over naar Zweden en Finland. Emigranten brachten het vervolgens naar Amerika, waar zowel in de VS als Canada ook vele harten gemaakt zijn. Sommigen geloven dat kleuterscholen rond 1910 met deze nieuwe traditie begonnen zijn. Het knippen en weven van Kerstharten is een goede oefening voor het ontwikkelen van geduld en de fijne motoriek.
Kerstharten in alle kleuren en materialen
Traditioneel gezien worden deze kerstharten met rood en wit papier gemaakt. Er zijn letterlijk duizenden voorbeelden van te vinden op internet en in veel verschillende kleurencombinaties. Daarom durf ik hier wel te breken met het oorspronkelijke rood/wit patroon. Voor mijn harten heb ik een patroontje gebruikt van Lenlis, die ook de illustraties van het Kerst met Ballen spel heeft gemaakt, en hier vervolgens 4 kleurenvarianten op gemaakt.
De harten in de foto hierboven zijn op 120 grams papier geprint. Ik heb eerst een oefenhart met 80 grams (standaard printpapier) gemaakt. Dat is makkelijker met weven, maar het eindresultaat voelde wel een beetje slap. Je kunt ze ook maken van stof of vilt. Dat schijnt wat lastiger te zijn, maar daar heb je dan wel meteen je hele leven plezier van!
Instructie filmpje van Artoek
De harten zijn tamelijk eenvoudig te maken. Maar de eerste keer zit je met stroken papier te vogelen en kom je er misschien niet goed uit hoe je die precies in elkaar moet vlechten. Ik vond online dit Nederlandstalig filmpje van Artoek waarin een meisje uitlegt hoe je (Valentijn!) harten vlecht:
Er zijn nog andere filmpjes in het Nederlands, maar ik ben nou eenmaal een fan van Sprookjeswinkel Artoek, dus die krijgt voorrang hier ;-P.
Van 1 t/m 24 december vind je dagelijks een cadeautje in de kerstsok...
